Kunst in de Wijk

Roofkunst Adam en Eva van Lucas Cranach de Oudere juni 8, 2014

Adam en Eva – Lucas Cranach de Oudere

De 16de-eeuwse schilderijen van de hand van schilder Lucas Cranach de Oudere zijn een van de bekendste Adam- en Eva-afbeeldingen en waren recent nog onderdeel van het intro van de televisieserie ‘Desperate Housewives’. De geschiedenis van het tweeluik is een ingewikkeld verhaal geworden dat recent is verfilmd in ‘The Monuments Man’ met Matt Damon en George Clooney.

Het minder spannende deel van het verhaal speelt zich de afgelopen jaren af in rechtszalen in Amerika. De rechters in Californië beslisten nu dat erfgenaam Marei Von Saher inderdaad een claim mag indienen. Eerder zei een rechtbank dat de aanspraak die Von Saher op de schilderijen maakte gedateerd was en dat die tegen het Amerikaanse beleid inging op het gebied van door de nazi’s geroofde kunst.

Van Goudstikker naar Göring
Goudstikker kocht de werken in 1931, tijdens een veiling van door de Sovjets onteigende kunst. De Nederlandse antiekhandelaar ontvluchtte in 1940 Nederland maar verongelukte tijdens zijn vlucht. De werken kwamen via de bankier Alois Miedl in het bezit van Hermann Göring. Na de oorlog werden de Adam- en Eva-schilderijen door de Nederlandse overheid in bezit genomen en in 1966 teruggeschonken aan de Russische erfgenaam van de familie Stroganoff, die de panelen bezat voordat de Bolsjewistische regering ze in 1918 in beslag nam. De Russische erfgenaam, George Stroganoff, verkocht de schilderijen in 1971 aan het Norton Simon museum in Pasadena.

Marei von Saher, de erfgename van de in 1940 verongelukte joodse kunsthandelaar Jacques Goudstikker, is in Californië een rechtszaak begonnen om de twee levensgrote werken te verkrijgen. Ze betwist de rechten van de Strogranoffs. Von Saher was al enkele jaren in gesprek met het Norton Simon Museum in Pasadena over het kostbare tweeluik Adam en Eva. Maar dat kwam niet tot een uitkomst, en daarom begint Von Saher in 2007 een rechtszaak.

In de uitspraak van vrijdag staat dat het om een conflict tussen privépersonen gaat omdat Nederland het tweeluik aan een koper verkocht heeft. Volgens de rechters heeft het Amerikaans buitenlands beleid er niks mee te maken en kan ze de rechtszaak om het tweeluik terug te krijgen gewoon aanspannen. ‘Nu kan ze het eigendom dat van haar gestolen is, weer terugkrijgen’, zei de advocaat van Von Saher. Het museum zei in een reactie dat het ervan overtuigd is de eigenaar van Adam en Eva te blijven.

Rechter belist over beroemde roofkunst: tweeluik Adam en Eva

VK 07.08.2014 Een Amerikaanse rechter heeft gisteren uitspraak gedaan in de rechtszaak om een beroemd tweeluik dat na roof in de Tweede Wereldoorlog in handen is gekomen van een museum in Californië. De erfgenaam van de Nederlandse kunsthandelaar Goudstikker probeert het tweeluik van Adam en Eva terug te krijgen, en door de uitspraak van de rechter is die mogelijkheid een stukje dichterbij gekomen.